Yurtdışında Şirket Kurmak

İş alanını büyütmek için dünyaya açılma fikri, her girişimcinin kulağına hoş gelir. Yurtdışında şirket kurmak veya şube açmak için uzun süren zahmetli prosedürlerle uğraşmaktan vazgeçenler, hayallerinden de vazgeçmek zorunda kalır. Günümüzde belirli adımları eksiksiz şekilde takip ederek birkaç gün içinde dünyaya açılma fırsatını yakalama şansınız vardır. İşlemler ne kadar kolay olursa olsun asla hafife almadan ciddiyetle yürütmek, istenen belgeleri doğru ve zamanında ulaştırmak işinizi hızlandıracaktır.

Başvuru adımları ne kadar hızlı ve basitse, ön araştırma adımları bir o kadar zor ve uzun bir süreç olabilir. Sektörel araştırma, pazar analizi, ekonomik şartlar gibi verileri incelerken düşündüğünüz ülkenin güncel yasalarını da öğrenmeniz gerekir. Türkiye içinde aktif olarak yürütülen işi başka ülkelere taşımak kadar yeni bir işi farklı ülkede deneyerek başlamak da ciddi risk taşır. Girişimci olarak yeni bir iş kurmakla, mevcut işinizi ülke dışına taşımak arasında prosedür farkları da vardır.

Demografik ve sosyo ekonomik açıdan farklı dinamiklere sahip bir coğrafyada satış etkinliğinde bulunmak ve başarılı olmak için fizibilitenin çok detaylı şekilde yapılması şarttır. Yabancı dil eksikliği de söz konusu ise alınan risk daha büyüktür. Pandemi dönemiyle birlikte tüm dünyada çevrimiçi hizmetlerin yaygınlaşması, devlet daireleriyle olan etkileşimi kolaylaştırmıştır. E-ticaretin ağırlık kazandığı yeni dönemde yeni şirket kuruluşları da artmıştır. Hedeflerini bir adım öteye taşıyan girişimciler yurtdışı şirket açma hayallerine daha da yakınlaşarak araştırmalar yapabilirler. Dijital dünyanın avantajlarını kullanarak süreci kolay şekilde atlatma şansını değerlendirebilirsiniz.

Bu yazıda yurtdışında firma kurmak isteyen yeni girişimcilerin nasıl bir yol haritası izlemeleri gerektiğini ele alarak rehber niteliğinde bilgilere yer verdik.

Ön Çalışma Kapsamında Olan Unsurlar:

• Pazarın Analiz Edilmesi: Her ülkenin rekabet şartları farklılık gösterir. Bazı ülkelerde bazı sektörler tekelleşmiş olabilir ve daha yolun başındayken bir adım geride kalmanıza sebep olabilir. Ürün gamına göre hangi ülkede hedef kitleye ulaşabileceğiniz ve müşteri ile hangi pazarda buluşacağınız belirlenmelidir. Ülke sınırları içinde yerel tüketim alışkanlıkları neler ve mağaza satışı mı olacak yoksa e-ticaret türü faaliyet mi? Ne kadar zamanda ne kadar eforla ve ne kadar sermaye ile başlayabileceğinizi az çok kestirecek kadar bilgi toplamalısınız. Dikkat etmeniz gereken parametrelerden biri de ülkenin politik durumudur. Siyasi çalkantılar içindeki bir ülkede kişisel hakların veya mülkiyet haklarının ihlal edilme durumu söz konusu olabilir. 
• Ekonomik Durumun Analizi: Yurtdışında şirket kurmak istediğiniz 

ülkelerin ekonomik şartlarını anlayabilmek için en önemli kriterler işsizlik oranları, enflasyon seviyesi ve kişi başına düşen GSMH (Gayri Safi Milli Hasıla)’dır. Hesaplama modelleri ülkeden ülkeye küçük değişkenlere bağlı olsa da geri kalmış ekonomilerle büyümekte olan ekonomileri ayırt etmek için ölçüt alınabilir. Araştırmanız sonucunda yükselen bir ekonomi sinyali varsa, o ülkeye çekinmeden yatırım yapabilirsiniz.

• Kişisel Deneyim ve Yetenekler: Yatırımların en büyüğü kişinin kendisine yaptıklarıdır. Henüz çok yeni bir şirket için yolun başında olabilirsiniz fakat işler büyüdükçe ortaklık yapısına girmeyi veya daha da genişlemeyi isteyebilirsiniz. Yabancı bir ülkede işlerin nasıl yürüdüğünü ve ülkenin yerel dilini öğrenmeye gayret ederseniz sürpriz fırsatları yakalayacak seviyeye gelebilirsiniz. Ayrıca uluslararası mülkiyet haklarının yayınladığı indeksi inceleyerek hangi ülkelerde yabancıların kurduğu işletmelere ve satın aldığı mülklere el konulmadığını öğrenebilir ve avantajlı bir ülke seçebilirsiniz.

Yurtdışında Online Şirket Kurmak Mümkün Mü?

Alım gücü yüksek olan orta ya da üst sınıf kitleler, Avrupa ve Amerika’da satış yapma hevesini körükleyen en önemli etkendir. Dünyanın dört bir yanında şirket kurma özgürlüğüne sahipsiniz. Bulunduğunuz ülkeden kıpırdamadan 5 kıtanın birinde online şirket kurabilirsiniz. Bölgeyi seçtikten sonra şirketin türüne karar vermeniz gerekir. Bir bölgede avantajlı olan bir şirket türü farklı bir bölgede dezavantajlı olabilir. Şirket türü aynı zamanda faaliyet alanını belirleyicidir.

Hangi alanda faaliyet isteniyorsa yasal olarak o ülkedeki en uygun şirket türünü seçmek gerekir. Bu konularda en net ve güncel bilgileri Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın internet sitesinden alabilirsiniz. Hangi ülkelerin hangi şartlarda ticari faaliyetlere izin verdiği, nerelerle iletişime geçilmesi gerektiği, izlenecek adımlar, hazırlanacak evraklar ve farklı ülkelerin vergi oranları hakkında bilgiler müsteşarlık sayfasında mevcuttur. Mevcut şirketin yurtdışına taşınması için de Maliye Bakanlığı’nın internet sayfası üzerinden online dilekçe verebilir ve sürecin takibini aynı kanaldan yapabilirsiniz. E-ticaret faaliyetlerinin zirveye tırmanmasına sebep olan sistemlerden biri de Dropshopping’tir.

Stok ya da sermaye gerektirmeden satış yapmak isteyen genç girişimciler en çok bu yönteme başvurarak yurtdışında online şirket kurmaya çalışır. Global ölçekteki pazar yerlerinde hangi ürünlerin satıldığı, hangi ülkelere satıldığı, nakliye koşulları, iade şartları gibi detayların titizlikle incelenmesi ve ona göre karar verilmesi gerekir. Kendi çapında avantajları olan sistemin karmaşık bir yapısı vardır ve hakkında yeterli bilgi sahibi olmadan şirket açılışı yapılmaması tavsiye edilir. Yurtdışında şirket açmak konusunda sabrınız yoksa veya aceleniz varsa profesyonel uzmanlardan danışmanlık alabilirsiniz.  

Yurtdışında Şirket Kurmanın Avantajları

• Yurtdışı şirket kuruluşu için bürokratik işlemlerin hemen hemen hepsi internet üzerinden online halledilebilir. 
• Yurtdışı şirket vergi kanunları caziptir ve şirket kurma maliyetleri düşüktür.
• Lojistik açıdan kolay ulaşılabilir ülkeler taşıma ve teslimat konusunda hızlı davranacağı için satıcı puanını yükseltir.
• İş kurduğunuz ülkeye vize almak kolaydır ve duruma göre kısa sürede oturum hakkı elde edebilirsiniz.
• Tescillenmiş bir markanız varsa Turquality Destek Sistemi’nden faydalanarak teşvik programına dahil olabilirsiniz. 

Yurtdışında Şirket Kurma Teşvikleri Var Mıdır?

Ülkemizdeki girişimciler ilgili şartları yerine getirdiği sürece yurtdışı şirket kurma devlet desteği ile maliyetlerini düşürebilir. Türk mallarının dünya çapında pazarlanması ve satışı için seferberlik düzeyinde çalışmalar yapılmaktadır. Ticaret Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan Turquality Destek Programı, ihracat yapmak isteyen tüm girişimcilere açıktır. Aynı şekilde küçük ve orta ölçekli işletmeleri destekleyen KOSGEB de yurt dışında şirket kurmak isteyenler için destek paketleri sunmaktadır. Ülkemizde verilen yurtdışı şirket kurma teşviklerinden bazıları şunlardır:

• • • Seyahat Destekleri: İhracat odaklı seyahatlerin %70’ini karşılayan Ticaret Bakanlığı, yıl içinde en az 2 gün süren azami 10 seyahate kadar 2 görevli için 5.000 Amerikan Doları maddi destek sağlar.
    • Fuarlar İçin Bütçe Desteği: Yurtdışında düzenlenen milli ya da bireysel katılımlı fuar etkinlikleri için nakliye ve ulaşım gibi masrafların bir kısmını bakanlık karşılar.
    • Sektörel Heyet Harcamaları: Yurtdışında faaliyet gösteren şirketlerle tanışmak ve işbirliği yapmak için sektörel ticaret heyetlerine 2 görevliyle katılırsanız masrafların %50’si bakanlığa aittir. Öncelikli ve hedef ülkelere yapılan heyet ziyaretlerine katılım olursa, ödeme oranı %60’tır.
    • Yeşil Pasaport: Son üç yılda 1 milyon dolar ve üzerinde ihracat yapan şirketlerin 5 personeline 2 yıl geçerli yeşil pasaport verilir. 
    • Depo, Mağaza veya Ofis Kira Desteği: İş yaptığınız ülke içinde fiziki olarak kiraladığınız depo, mağaza, ofis gibi yurtdışında şirket şubesi açmak için tuttuğunuz yerlerin ücretlerini 4 sene sınırlı olmak üzere bakanlık öder. Öncelikli ve hedef ülkelere yapacağınız yatırımlarda üreticilere %60, ticaret yapanlara %50 oranında destek verilir.
    • Şirket Alma Destekleri: Yurtdışında şirket satın almak istediğinizde finansal ve hukuk danışmanlıkları için yapacağınız masrafın %60 devlet tarafından karşılanır. Yıllık olarak 200.000 USD geçmemesi şartı vardır fakat şirket ileri teknolojiye sahip ise %75 oranında desteklenir. Kredi kullanarak şirket almayı düşünüyorsanız faiz konusunda da destek görebilirsiniz.
    • Reklam Destekleri: Yıllık toplamda 250.000 USD geçmemek şartıyla %60’lık reklam masrafınızı bakanlık öder. Kira desteği aldığınız her ülke için 150.000 USD daha ek destek talep edebilirsiniz. Öncelikli ve hedef ülkelerde tanıtım yapıyorsanız aldığınız destek oranları %70 ya da %80’e çıkabilir.
    • Marka Tescili: Yurtiçinde sahibi olduğunuz tescilli markanın yurtdışında da tescil edilmesi için yapılan masrafların en az %50’si teşvik paketi kapsamındadır. Bölgeye göre %60 ve %70 oranlarına kadar yükselebilir.

  Ayrıca 1111 sayılı Askerlik Kanunu’na göre, yurtdışında şirket kurmak askerlik tecili için tek başına yeterli değildir. İş yapılan ülkeden oturma ya da çalışma izni çıkarılmış olması gerekir.